به ورزش یا فعالیتی که فرد اقدام به بالا رفتن و صعود کردن به کوه هایی با صخره های فراوان میکند، گفته می شود و با استفاده از ابزارآلات مخصوص که با توجه به شیب و شدت صعود و ارتفاع متفاوت است، انجام می شود. صخرهنوردی یا سنگنوردی ورزشی است که ابتدا فرد در سالن های ورزشی آموزش می بیند و سپس زیر نظر مربی های حرفه ای روی صخره طبیعی انجام می دهد. همچنین این ورزش محدودیت سنی و جنسیتی ندارد و علاوه بر آن دارای هیجان زیادی می باشد و لازم است که برای انجام این ورزش آموزش حرفه ای دیده باشید زیرا این ورزش به دلیل اینکه در ارتفاع می باشد، می تواند خطراتی هم داشته باشد.اما حضور این ورزش در المپیک باعث شده تا توجه زیادی به این ورزش بشود و مورد توجه قرار بگیرد.
انواع صخره نوردی (سنگ نوردی)
سنگنوردی داخل سالن
سنگنوردی داخل سالن روی دیوارهای مصنوعی انجام می شود و به دلیل اینکه محیط داخل سالن یک محیط کنترل شده می باشد و به دور از باران است، باعث می شود شما بتوانید مهارت های لازم را به خوبی یاد بگیرید. لازم به ذکر است که این دیواره های مصنوعی که از جنس چوب یا فایبرگلاس هستند، توسط افراد ساخته می شود و با استفاده از پیچ و مهره، گیره های مصنوعی را به آن وصل میکند و باعث می شود شما مراحل یادگیری را راحت تر پشت سر بگذارید.
بولدرینگ(Bouldering)
این شاخه از صخرهنوردی به حداقل تجهیزات احتیاج داشته و حتی بدون طناب هم انجام می شود در واقع بولدرینگ نوع خاصی از صخرهنوردی روی سنگ های کوتاه تر از پنج – شش متری می باشد. به طور کلی می توان گفت این نوع سنگنوردی روی تخته سنگ ها می باشد و فرد صخرهنورد مسیر کوتاهی را با حداکثر ۱۵حرکت و با استفاده از تکنیک های خاص و مهارت زیاد طی می کند.در محل صعود هم یک تشک برای حفظ ایمنی فرد صعودکننده قرار می دهند.
دیوار نوردی(Big Wall Climbing)
در این نوع از صخرهنوردی، صخرهنورد به ۲۴ ساعت وقت نیاز دارد که در چند مرحله و با ابزار گذاری درست و به بالای دیوارهای بلند و مرتفع صعود کند. دیوارنوردی به دو دسته تقسیم میشود:
- دیوارنوردی کلاسیک
- دیوارنوردی مصنوعی
تفاوت این دو دیوارنوردی در این است که از نظر ابزار و استفاده از توان بدنی و حمایت های میانی با یکدیگر تفاوت دارد.
صعود ترکیبی(Dry Tooling)
این نوع صخرهنوردی با استفاده از ابزار یخنوردی روی یخ های سنگی می باشد.
سنگنوردی سنتی(Trad Climbing)
در این نوع از سنگنوردی شما باید مسیر خودتان را به وجود بیاورید و از ابزار گذاری مناسب به جای استفاده از میانی های ثابت، استفاده کنید. از ابزارهای مناسب می توان به میخ و فرند و… اشاره کرد.
سنگنوردی اسپرت(Sport Climbing)
از عمومی ترین حالت های سنگنوردی می توان به سنگنوردی اسپرت اشاره کرد. استفاده از رول بولت در سنگنوردی این امکان را به شما می دهد که بتوانید از آن به عنوان میانی برای صعود استفاده کنید. در واقع در این نوع سنگنوردی صخرهنورد به ارتفاع های کوتاه با میانگین ۲۵ متر صعود می کند همچنین برای این نوع سنگنوردی کافی است برخی از گره ها را بشناسید و بدانید چگونه باید با طناب کار کنید.
صخرهنوردی چند طوله
صخرهنوردی چند طوله شکلی از سنگنوردی بوده و به شکل سنتی یا اسپرت انجام می شود. در این نوع صخرهنوردی صعودکننده تا جایی که امکان پذیر باشد و بتواند بالا می رود، کارگاه می زند و سپس نفر بعدی میانی ها را جمع کرده و این فرایند همین گونه ادامه دارد و طول ها پشت سر هم صعود می شود.
صعود همزمان
این روش، از روش های دیگر، خطرناک تر بوده و نیاز به مهارت بیشتری دارد. در این روش دو نفر با یکدیگرصعود میکنند و با طنابی به همدیگر متصل هستند.
فری سولیینگ(Free Soloing)
در این نوع صخرهنوردی شما نیاز به قدرت فیزیکی و آمادگی بالایی دارید، چراکه این شاخه از صعود یکی از خطرناکترین شاخه ها می باشد و در این روش شما طناب و هیچ حمایتی ندارید.
صعود قرقره
در این نوع صعود، طناب به قسمت بالایی سنگ اتصال داده می شود که بالای سنگ کارگاه ایجاد شده تا با استفاده از آن صعود کننده در حمایت طناب قرار بگیرد.
تجهیزات صخرهنوردی
کفش سنگنوردی
کفش سنگ نوردی یکی از مهمترین و اساسی ترین تجهیزاتی است که باید حتماً همراه خود داشته باشید به دلیل اینکه، این کفش ها به گونه ای طراحی شده اند تا اصطکاک بیشتری ایجاد کرده و به لبه گیری بهتر روی سنگ کمک میکنند. همچنین کفش سنگ نوردی روی قوزک پا را می پوشاند و کف آن دارای انعطاف کمی می باشد. برای این که اصطکاک زیاد در کفش های سنگ نوردی وجود داشته باشد در کف پوش آن از نخ های بسیار محکمی استفاده شده است. علاوه بر آن بسیار مهم است که کفش سنگ نوردی بر اساس کاربرد و قابلیت آن انتخاب شود. برای مثال به دلیل اینکه افراد در مسیر های کوهنوردی امکان این را ندارند که بتوانند کفش های خود را بعد از هر طول طناب در بیاورند بسیار مهم است که این کفش ها نسبت به کفش های سنگ نوردی اسپرت از نرمی و راحتی بیشتری برخوردار باشند.
کیسه پودر
برای اینکه بتوانید بهتر گیره گیری کنید لازم است پودر یا گچ مخصوص همراه داشته باشید تا دست های خود را خشک کنید این کیسه ها معمولاً و دور کمر بسته میشوند. لازم به ذکر است که این پودر ها از منیزم پودر شده و یا منیزیم مایع به وجود آمده است.
طناب صخرهنوردی
از طناب برای متصل کردن صخرهن ورد به کارگاه فرود و صعود استفاده می شود در واقع طناب صخره نوردی وظیفهی حفاظت را دارد. لازم به ذکر است که گره زدن طناب باعث می شود که از میزان مقاومت طناب کاسته شود، که این میزان کاهش متغیر بوده و به نوع گره بستگی دارد اما به طور کل این کاهش می تواند بین 25 تا 50 درصد باشد. علاوه بر آن آویزان ماندن از کارابین نیز باعث کم شدن مقاومت طناب خواهد شد.
طناب های صخرهنوردی از نظر مقاومت به دو دسته تقسیم می شوند.